|
|
بازدید : 662
نویسنده : سیروس زرگوش
|
|
جزيره قشم به اليگوسن و شايد ائوسن برسد ولي در نواحى شمالى سن بورديگالين (ميوسن پيشين) دارد. در ناحيه فارس، اين سازند به بخشهاى چهل، چَمپه و مول تغيير رخساره مىدهد ولى در نواحى مجاور راندگى زاگرس، به سازند رازک تبديل مىشود.
کشکان شهبازان و آسمارى تبديل مى گردد.
در محدوده جنوب غربى:
بخشى از سازند گورپى که در پالئوژن قرار مى گيرد با شيلهاى سبز زيتونى تيره متعلق به پالئوسن مشخص است.
سازند پابده با ضخامت 400 تا 600 متر و سن پالئوسن- ائوسن از سه بخش زيرين، ميانى و فوقانى تشکيل مى گردد.
بخش زيرين به رنگ سرخ ارغوانى و سبز است. بخش ميانى کربناته از جنس سنگ آهک و بخش فوقانى که متشکل از تناوبى از مارل و سنگ آهک مى باشند.
سازند شهبازان از تناوب سنگ آهک و مارل در قاعده و دولوميت در بالا تشکيل گرديده است. ضخامت اين سازند حدود 200 متر و سن آن ائوسن بالايى- اليگوسن مى باشد. سازند آسمارى در طاقديس ويژنان و پلانج شمالغربى طاقديس امام حسن از دو بخش، تبخيرى کلهر در قاعده سازند و کربناته در راس آن تشکيل يافته است ژيپس کلهر با ضخامت قابل ملاحظه در منتهى اليه جنوبغربى منطقه گسترش داشته و تدريجاٌ به صورت زبانه اى در ميان سازند درآمده و نهايتاٌ ضخامت آن در فاصله کوتاهى در دشت گيلانغرب به صفر مى گرايد. در شمالشرق سازند آسمارى به توالى اى از سنگ آهک هاى متوسط تا ضخيم لايه که در قاعده، در منطقه پاطاق شامل يک بخش ماسه اى است تبديل مى گردد. اين ماسه سنگها هم ارز بخش ماسه سنگى اهواز در خوزستان بوده و سن آن در جنوبغربى ميوسن زيرين (اکيتانين) و به سمت شمالشرقى اليگوسن بالايى تا ميوسن زيرين (بورديگالين) مى باشد.
در محدوده شمالشرقى معادل سازند گورپى، فليش هاى اميران گسترش داشته که بخش فوقانى آن مربوط به ابتداى پالئوژن است. سازند تله زنگ با ماهيت ريفى از سنگ آهکهاى ضخيم لايه تا توده اى massive تشکيل يافته که به سمت جنوبغربى به صورت زبانه اى نازک و غير قابل ذکر در نقشه 1:50000 در ميان مارنهاى پابده از بين مى رود. ضخامت تله زنگ از 10 تا 400 متر متغير بوده و سن آن پالئوسن تا ائوسن ميانى است.
سازند کشکان شامل تناوبى از لايه هاى تخريبى ماسه سنگ، کنگلومرا و مارلهاى قرمز حاوى قطعات چرت راديولاريتى است.
ضخامت اين سازند حدود 300 متر و از منشاء قاره اى بوده که سن ان ائوسن بالايى است.
پالئوژئوگرافى:
در محدوده زمانى پالئوسن تا ائوسن ميانى در شرايطى که در جنوبغربى منطقه مورد مطالعه سازند گورپى در محيط دريايى عميق رسوب مى کرده، به سمت شمالشرقى در شيب قاره اى و در حاشيه گودال اقيانوسى فليش هاى اميران درحال تشکيل بوده است.
در ائوسن ميانى مجموعه هاى ريفى تله زنگ روى يک بالا آمدگى قديمى paleohigh باريکى که در شمال شرقى منطقه فعال بوده تشکيل شده است.
در همين زمان در جنوبغربى در بخش عميق حوضه، رخساره هاى دريايى پابده در حال تشکيل بوده است با تغيير شرايط رسوبى در شروع ائوسن حوضه دريايى ياد شده به باريکه اى تبديل گرديد که زبانه سنگ آهک تله زنگ مربوط به آن مى باشد.
در پايان ائوسن در شمالشرقى شرايط خشکى حاکم گرديد با حاکم شدن شرايط قاره اى است. ليکن در جنوبغربى همچنان رسوبگذارى در شرايط دريايى تداوم داشته است.
با پيشروى مجدد دريا در اليگوسن سازند شهبازان بر روى بستر ناهموارى با رخساره هاى متناوب نهشته شده است و در اين زمان با فعال شدن گسلهاى امتداد لغز بزرگ مقياس در راستاى تقريباٌ شمالى- جنوبى، موجب بوجود آمدن اختلاف توپوگرافى در کف حوضه رسوبى گرديده و کربناتهاى شهبازان در چنين پهنه اى تشکيل گرديده اند که در بخشهاى مرتفع با رخساره هاى دولوميتى سابخائى و در قسمتهاى عميق تر با رخساره سنگ آهک و مارلى دريايى مشخص مى باشد. اين شرايط محيطى در ائوسن موجب گرديد که در اين بخش از منطقه مورد مطالعه توقف رسوبگذارى و نبود چينه شناسى که با تشکيل افقهاى هماتيتى مشخص است، تشکيل گردد.
در پايان اليگوسن در شمالشرقى با پيشروى مجدد دريا، رسوبگذارى کربناتهاى آسمارى آغاز گرديده است، ليکن در پايان ميوسن درحاليکه در شمالشرقى شرايط دريايى تداوم داشته در جنوبغربى شرايط کولابى lagoonal که با تبخيرى هاى بخش کلهر معرفى مى شود گسترش داشته است.
پيشروى تدريجى دريا در آغاز ميوسن موجب به سرآمدن شرايط کولابى ياد شده تشکيل کربناتهاى آسمارى ميانى روى تبخيرهاى کلهر شده است. بعد از تثبيت درياى ميوسن رسوبگذارى سيستم کربناته تا پايان به آسمارى ادامه داشته است.
:: برچسبها:
جغرافياى ديرين ,
سرپل ذهاب ,
نفت شهر ,
|
|
|